Ceny podstawowych artykułów w sierpniu wzrosły średnio o 4,3 proc. w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej, wynika z raportu UCE Research i Uniwersytetu WSB Merito. Podwyżki odnotowano w 16 z 17 badanych kategorii produktów. Najbardziej podrożały napoje bezalkoholowe, a jedyną kategorią, która potaniała, były produkty sypkie.
Według raportu zatytułowanego „Indeks cen detalicznych”, w sierpniu br. codzienne zakupy były droższe o 4,3 proc. r/r. Lipiec przyniósł wzrost cen o 3,9 proc., a w czerwcu wyniósł on 3,1 proc. W sierpniu niemal wszystkie kategorie produktów drożały, co potwierdza utrzymującą się tendencję wzrostową z poprzednich miesięcy. Jak zaznaczył dr Robert Orpych z Uniwersytetu WSB Merito, wpływ na wzrost cen mają m.in. koszty produkcji, płace oraz ceny energii i paliw.
Największe podwyżki: napoje, słodycze i owoce
Największy wzrost cen w sierpniu dotyczył napojów bezalkoholowych, które zdrożały o 10,2 proc. r/r. W lipcu wzrost ten wyniósł 15,6 proc. r/r. Analitycy zauważyli, że upalne lato przyczyniło się do zwiększenia popytu, co wykorzystali producenci i sprzedawcy.
Na drugiej pozycji w rankingu znalazły się słodycze i desery, które podrożały o 9,3 proc. r/r. Znaczny wzrost cen tej kategorii wynikał z wysokich kosztów surowców, takich jak kakao, oraz energochłonności procesu produkcyjnego.
Znacząco zdrożały również owoce, których ceny wzrosły o 9,1 proc. r/r, co jest znacznym wzrostem w porównaniu do lipcowych 3,8 proc. Jak wskazuje dr inż. Anna Motylska-Kuźma z Uniwersytetu Dolnośląskiego, na podwyżki cen owoców miały wpływ ekstremalne warunki pogodowe, takie jak przymrozki i letnie nawałnice, które zniszczyły uprawy.
Czytaj też: Polska nie jest gotowa na atak z powietrza
Przetasowania w rankingu: warzywa i chemia gospodarcza
W sierpniu warzywa, które wcześniej taniały, zanotowały wzrost o 6,3 proc. r/r. W lipcu ich ceny spadły o 5,6 proc., jednak niekorzystne warunki pogodowe znów wpłynęły na podaż, co przełożyło się na wyższe ceny.
Chemia gospodarcza, mimo wzrostu o 5,3 proc. r/r, zwolniła tempo podwyżek. W lipcu produkty z tej kategorii zdrożały o 8,7 proc. r/r. Eksperci wskazują, że kolejne podwyżki cen energii mogą jednak zwiększyć koszty produkcji.
Zmienne ceny pieczywa i innych kategorii
W sierpniu pieczywo podrożało o 5,2 proc. r/r, co jest niższym wynikiem w porównaniu do lipcowego wzrostu o 6,4 proc. r/r. Jak zauważa dr Motylska-Kuźma, niepewność na rynku wynikająca z sytuacji w Ukrainie oraz zmienne warunki pogodowe wpływają na niestabilność cen pieczywa.
W raporcie zwrócono uwagę także na wzrost cen ryb (o 4,4 proc. r/r), mięsa (4,2 proc. r/r), wędlin (3,6 proc. r/r) oraz nabiału (4,1 proc. r/r). Używki, takie jak herbata, kawa, piwo i wódka, podrożały o 2,6 proc. r/r, co jest wzrostem w porównaniu do 1 proc. w lipcu.
Zobacz też: Rekordowa grzywna dla kierowcy w Sopocie za prędkość
Produkty sypkie tanieją, ale nie na długo
Jedyną kategorią, która potaniała, były produkty sypkie (cukier, mąka, sól). W sierpniu ceny w tej grupie spadły o 3,9 proc. r/r. W lipcu zniżka była jeszcze większa i wyniosła 7,4 proc. r/r. Analitycy prognozują jednak, że ceny tych produktów mogą wzrosnąć z powodu zmniejszenia plonów w wyniku niekorzystnych warunków pogodowych.
W sierpniu ceny tłuszczów wzrosły jedynie o 0,4 proc. r/r, co jest znacznym spowolnieniem po latach dynamicznych podwyżek. Lipiec przyniósł spadek cen tłuszczów o 8,1 proc. r/r. Jak zauważa dr Orpych, ceny tłuszczów mogą się stabilizować po osiągnięciu swojego szczytu.
Prognozy na przyszłość
Eksperci ostrzegają, że w nadchodzących miesiącach ceny artykułów spożywczych mogą dalej rosnąć, zwłaszcza w związku z możliwymi problemami pogodowymi i rosnącymi kosztami energii. Szczególnie w IV kwartale 2024 r. oraz I kwartale 2025 r. możemy spodziewać się dalszych wzrostów cen owoców i warzyw.
Czytaj też: Ceny żywności rosną. Sklepy nie biorą już na siebie VAT-u
mn