Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych (FOTO: Muzeum Gdańska)

Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych

Przy Stągwiach Mlecznych w Gdańsku trwa odbudowa historycznego budynku – odwachu, który docelowo będzie pełnił rolę bosmanatu pobliskich miejskich marin.

Spółka Granaria, odpowiedzialna za rewitalizację i zabudowę Wyspy Spichrzów w Gdańsku, podjęła się realizacji kolejnego interesującego projektu. W ramach kompleksowej przebudowy tej historycznej części miasta, spółka prowadzi prace budowlane związane z rekonstrukcją i adaptacją obiektu przy Stągwiach Mlecznych. Jednym z kluczowych elementów tego projektu jest nowoczesna interpretacja budynku odwachu, który niegdyś przylegał do południowej części Stągwi Mlecznych.

Prace przy Stągwiach Mlecznych

Projekt realizowany przez Granarię zakłada nie tylko odtworzenie historycznego charakteru budynku odwachu, ale także jego adaptację do współczesnych potrzeb. Nowy obiekt będzie łączył w sobie elementy tradycyjnej architektury Gdańska z nowoczesnymi rozwiązaniami, które mają na celu harmonijną integrację z otaczającą przestrzenią Wyspy Spichrzów.

Dawny odwach współcześnie będzie stanowił miejsce świetnego zaplecza szczególnie dla żeglarzy.

Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych (FOTO: wbijamszpile.pl)
Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych (FOTO: wbijamszpile.pl)

Czym jest odwach?

Odwach w kontekście Stągwi Mlecznych w Gdańsku pełnił istotną rolę w systemie obronnym miasta, zwłaszcza w ochronie dostępu do tej części Gdańska. Stągwie Mleczne, zbudowane w XVI wieku, były jednymi z ważniejszych elementów fortyfikacji miejskich, pełniąc funkcję baszt bramnych na skrzyżowaniu Motławy i kanału Raduni.

Odwach, który przylegał do południowej części Stągwi, stanowił kluczowy punkt strażniczy, z którego żołnierze mogli kontrolować ruch na wodnych trasach i przy bramach.

Funkcje odwachu przy Stągwiach Mlecznych

Odwach, usytuowany w tak strategicznym miejscu, miał za zadanie monitorowanie przepraw przez most i kontrolowanie osób oraz towarów, które wchodziły do miasta od strony południowej. Jako że Stągwie Mleczne znajdowały się na jednej z głównych dróg wodnych prowadzących do Gdańska, rola odwachu była kluczowa w zapewnieniu bezpieczeństwa.

W razie zagrożenia, takiego jak atak, pożar czy próba nielegalnego przekroczenia bramy, żołnierze z odwachu mogli natychmiast reagować, zamykając bramę i podejmując działania obronne. Ich pozycja obok Stągwi Mlecznych umożliwiała szybkie działanie na wypadek jakiejkolwiek sytuacji kryzysowej.

Stągwie Mleczne były również punktem, przez który przepływał znaczny ruch handlowy, co czyniło odwach istotnym miejscem dla kontroli celnej. Strażnicy mogli sprawdzać towary i zapewniać, że wszystkie opłaty celne są uiszczane zgodnie z przepisami miasta.

Dzięki swojemu położeniu, odwach przylegający do Stągwi Mlecznych pozwalał strażnikom na monitorowanie szerokiej okolicy, zarówno lądowej, jak i wodnej. Mogli oni dostrzegać zbliżające się zagrożenia lub nietypowe aktywności na znacznym obszarze.

Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych (FOTO: wbijamszpile.pl)
Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych (FOTO: wbijamszpile.pl)

Architektura i znaczenie historyczne

Odwach przy Stągwiach Mlecznych był integralną częścią tego kompleksu obronnego, współgrając z architekturą baszt. Budynek odwachu był zapewne wzniesiony z tych samych materiałów co Stągwie, czyli z cegły, co nadawało mu spójny, solidny wygląd, typowy dla budowli obronnych Gdańska z tego okresu.

Choć sam budynek odwachu mógł być stosunkowo prosty pod względem architektonicznym, jego strategiczne położenie sprawiało, że miał on ogromne znaczenie dla funkcjonowania miejskich fortyfikacji i bezpieczeństwa miasta.

Warto również zaznaczyć, że obecność odwachu podkreślała militarne znaczenie tej części Gdańska. Jednocześnie stanowił element codziennego życia miasta. Strażnikom, celnikom i innym urzędnikom przypadała odpowiedzialność za ochronę i kontrolę dostępu do Gdańska.

Dzisiaj Stągwie Mleczne są jednym z najbardziej charakterystycznych zabytków Gdańska, a ich historia, w tym rola odwachu, przypomina o dawnej potędze obronnej miasta.

Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych (FOTO: wbijamszpile.pl)
Trwa odbudowa dawnego odwachu przy Stągwiach Mlecznych (FOTO: wbijamszpile.pl)

Czytaj też: Długie Ogrody w Gdańsku przejdą zmianę. Konkurs dla architektów

mn

Dołącz do naszej społeczności!

Śledź nas na naszych mediach społecznościowych i bądź na bieżąco!